دفتر هفتم: معرفی ژانرهای بازی دیجیتال؛ ژانر اکشن
حجت الاسلام و المسلمین سید مرتضی طباطبایی شیرازی؛
کارشناس، پژوهشگر در حوزه بازی های دیجیتالی
معرفی ژانرهای بازی دیجیتال؛ ژانر اکشن
«ژانر اکشن»، یکی از پر مخاطبترین سبکها در بازیهای «دیجیتالی» است، که امروزه نیز بازیسازهای ایرانی به این سبک بسیار علاقه مند هستند و بازی های بسیاری را بر اساس این سبک می سازند. «اکشن» در لغت به معنای تحرک، حمله و کردار آمده است و در معنای اصطلاحی، به سبکی از بازی اطلاق میشود که فرآیند اصلی پیشروی کاربر در بازی، با اجرای فعالیتهای فیزیکی کاراکتر آن محقق خواهد شد و بیشتر بر پایه زد و خورد با سلاحهای سرد و گرم یا مشت و لگد طراحی شدهاند. دویدن و جست و خیز از یک سو به سوی دیگر، رفتن به مکانهای ناشناخته و کشف اسرار پشت درهای بسته، زد و خوردهای مهیج و گهگاه نفس گیر؛ همه از ویژگیهای بارز این سبک از بازیهای دیجیتالی محسوب میشوند.
ویژگیها و مشخصات ژانر اکشن
در بازیهای «اکشن» وظیفه اصلی بازیکن هدایت یک قهرمان است. قهرمان بازی باید مراحل را یکی پس از دیگری پشت سر بگذارد؛ ماموریتهای خواسته شده را انجام دهد؛ از موانع عبور و با دشمنان مختلف مبارزه کند. معمولا در پایان برخی از مراحل نیز یک شخصیت قدرتمند که اصطلاحا به آن «غول آخر» میگویند، وجود دارد که نابود کردن آن از بقیه دشمنان بازی سختتر است. با حمله دشمنان و یا برخورد به موانع، میزان سلامتی شخصیت اصلی بازی کاهش پیدا میکند و زمانی که سلامتی به صفر برسد و قهرمان شما تمام سلامتیاش را از دست بدهد؛ بازی را باختهاید. در مقابل، اگر بتوانید همه مراحل را با موفقیت طی کنید و بازی را به پایان برسانید، برنده خواهید بود. معمولا دشمنانی که در یک مرحله وجود دارند، به لحاظ شیوه مبارزه و حتی ظاهر، شبیه هم هستند و تا پایان مرحله نیز تغییر نمیکنند تا بازیکن بتواند چگونگی جنگیدن با آنها را یاد بگیرد. با وجود این، در بعضی از بازیهای «اکشن»، شاهد حضور دشمنان به صورت تصادفی نیز هستیم. مراحل بازیهای «اکشن» را میتوان به دو دسته «خطی» و «غیرخطی» تقسیم کرد. مراحل خطی همانطور که از نامشان پیدا است، به صورت یکنواخت دنبال میشوند؛ اما در بازیهایی که مراحل غیر خطی دارند، معمولا مسیرهای متعدد و راههای فرعی زیاد در هر مرحله را شاهد هستیم. در بعضی از این مراحل، یک آیتم مخفی با ارزش وجود دارد که کاربر برای پیدا کردن آن باید تمام مسیرها را زیر و رو کند و به دنبال آن باشد. همچنین ممکن است کاربر به درِ بستهای برخورد کند که کلیدش در مکانی دور از ذهن پیدا میشود. در بیشتر موارد، این درها کاربر را به مرحله مخفی و یا به اتاقی پر از آیتمهای گرانبها هدایت میکنند.
تواناییهای شخصیت اصلی
در اکثر بازیهای «اکشن»، بازیکنها هدایت یک قهرمان یا «آواتار» را به دست میگیرند. قهرمان بازی که به آن «شخصیت اصلی» نیز گفته میشود، در حرکت کردن و جمعآوری و استفاده از آیتمها تواناییهای مختلفی است. حرکات دفاعی و حملهای، مثل تیراندازی کردن یا ضربه مشت و لگد و همچنین حملات قدرتی که در استفاده از آنها محدودیت وجود دارد؛ از جمله قابلیتهایی هستند که تقریبا تمام قهرمانان بازیهای اکشن از آنها بهره میبرند. در طول اجرای بازی ممکن است بازیکنها قدرت جدیدی به دست آورند که تواناییهای آنها را در مدتی محدود و یا برای همیشه افزایش میدهد؛ مثلا قهرمان بازی میتواند با به دست آوردن یک «پاورآپ» (قدرت) با سرعت بیشتری حرکت کند؛ ضربات قویتری وارد و یا از یک سپر به عنوان محافظ استفاده کند. برخی از بازیهای اکشن به کاربران اجازه میدهند امتیازات خود را برای خرید قدرتهای مختلف خرج کند و از این طریق قهرمان بازی را مطابق سلیقه خودشان شخصیسازی کنند.
غالبا اطلاعات مهم بازی، مثل میزان سلامتی یا تعداد مهمات در گوشهای از تصویر به نمایش درمیآیند تا کاربر بتواند به راحتی و در هر لحظه از بازی آنها را مشاهده کند. همچنین در برخی از بازیها یک نقشه وجود دارد که بازیکن با استفاده از آن، میتواند از موقعیت مکانی خود با خبر شود و اطلاعات دیگری درباره دشمنان یا مسیر رسیدن به مکانهای مختلف کسب کند.
کسب امتیاز و پیروزی
معمولا بازیهای «اکشن» دارای یک هدف اصلی هستند که بازیکنها باید برای رسیدن به آن تلاش کنند. این هدف میتواند از بین بردن یک دشمن یا شکست دادن غولآخر بازی باشد که پس از آن داستان با خوبی و خوشی به پایان میرسد. در بعضی از بازیهای «اکشن» با پیشروی بازیکن در مراحل بازی، هدف اصلی داستان نیز تغییر میکند. سیستم امتیازگیری در بسیاری از بازیهای «اکشن» وجود دارد. این سیستم باعث میشود تا بازیکنها با اجرای ماموریتها و یا شکست دادن دشمنان، امتیاز کسب کنند.
زیر ژانرهای سبک اکشن
با توجه به گستردگی حالات و محیط و هر آنچه در بالا بدان اشاره گردید؛ زیر سبکهای مختلفی در این ژانر وجود دارند که عبارتند از :
- تاریخی؛
- تلاش برای بقا؛
- تیراندازی؛
- جهان باز؛
- ماجراجویی؛
- مخفی کاری.