حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمدفاضل آقاجانی

کارشناس،پژوهشگر و مدرس در حوزه بازی های دیجیتالی

در بحث معرفی ژانرهای بازی، بعد از معرفی زیر ژانر اول (استراتژیک همزمان)، به معرفی دومین زیرژانر، استراتژیک نوبتی می‌پردازیم.

زیر ژانر دوم: استراتژیک نوبتی

«استراتژیک نوبتی» سبکی از بازی‌های دیجیتالی است که به بازی‌های فکری غیردیجیتال (مثل «روپولی»، «فتح جنگل»، «راز جنگل»، «منچ» و «شطرنج») دارای شباهت زیادی است. بازی ابتدا زمان محدود یا نامحدودی را در اختیار کاربر می­گذارد تا نیروهایش را بچیند و بعد به نفر مقابل نوبت می­رسد. نبرد در این سبک بازی‌ها اکشن بالایی ندارد و کاربر بیش‌تر تماشاچی نبرد نیروها است؛  به خلاف استراتژیک واقعی که در آن کاربر در جزیات جنگ بیش‌تر دخیل است. این سبک بیش‌تر با ذهن کاربر درگیر است؛ مثل شناسایی نیروهای دشمن، چیدن نقشه و حرکت نیروها این سبک بیش‌تر در تم فانتزی، تخیلی ساخته می‌شود و معدود بازی مطرحی وجود دارند که حالت واقع گرایانه باشند.

در این سبک بازی ساخت بازی برخط یک چالش بزرگی برای سازندگان بازی بود، اما امروزه با قرار دادن وقت برای هر نفر بازی هایی را به صورت بر خط نیز ارائه شده است. اما چون این سبک بازی نیاز به تمرکز، فکر و چیدن نقشه است، داشتن محدودیت های زمانی از جذابیت های آن کاسته و سبب شده است که نمونه های برخط آن خیلی بین کاربران بازی های دیجیتالی طرفدار نداشته باشد.

معرفی بازی های مطرح این ژانر 

سری کینگ بوندلی[1]

«کینگ بوندلی: دِ لجند»،^[2]  بازی «استراتژیک نوبتی» است که توسط شرکت «وان سی کمپانی^[3]» در سال 2008 عرضه شد. این بازی امتیاز 9 از سایت استیم^[4] گرفته و بهترین بازی سری بازی‌های «کینگ بوندلی» است. ساخت سری بازی‌های «کینگ بوندلی» از سال 1990 آغاز شد و آخرین شماره آن، یعنی «کینگ بوندلی: دارک ساید»^[5]  در سال 2014 عرضه گردید.

این بازی، نوعی بازی «دیجیتالی» با تم فانتزی است که در سرزمین پادشاهان، پریان، غول‌ها و شوالیه‌ای به اکتشاف می‌پردازد. کاربر ابتدا با انتخاب کارکتر خود از بین کلاس‌های موجود در بازی؛ کار خود را شروع می­کند. بازی از دو قسمت برخوردار است: اول، بخش اکتشاف که نوعی «استراتژیک رِیل» است؛ ولی به استراتژیک نوبتی شباهت دارد؛ چرا که حرکت و جابه‌جایی دشمنان بسیار کم و بیش‌تر با حرکت کاربر هماهنگ است (تلفیق زمان کاربر با زمان حریف). بخش دیگر این بازی، شامل نبرد می‌باشد که به صورت استراتژیک نوبتی محض است و این مسئله سبب می‌گردد نیروها به نوبت حرکت کنند و کاربر باید نیروهای تحت امر خود را مدیریت کند. سری بازی «کینگ بوندلی» عناوین زیر را شامل می‌شود:

1. کینگ بوندلی، محصول سال1990؛
2. کینگ بوندلی: دِ لجیند، محصول سال 2008؛
3. کینگ بوندلی: پلاتیوم،[6] محصول سال2010؛
4. کینگ بوندلی: کراسورلدز،[7] محصول سال2010؛
5. کینگ بوندلی: دِ لجیندز،[8] ، محصول سال2011؛
6. کینگ بوندلی: واریر اف دِ نُرذ،[9] ، محصول سال

هیروز میجیت اند مجیک^[10]

سری بازی‌های «هیروز میت اند مجیک» بازی «استراتژیک نوبتی محض» است؛ حتی قسمت اکتشاف، جمع آوری منابع و ساخت ساز آن حالت نوبتی دارد. شماره یک آن، در سال 1995 عرضه شد و از سایت معروف گیم اسپات^[11] امتیاز 7.5 از 10 گرفت. آخرین نسخه آن نیز در سال 2015 توسط شرکت «لیمبیک اینترتیمنت»^[12] عرضه شد. این بازی دارای تم فانتزی است و در آن، نبرد بین ارک‌ها^[13] ، مردگان^[14] ، انسان‌ها و … وجود دارد. کاربر با انتخاب یکی از قوم‌ها، داستان مربوط به آن قوم را دنبال می‌کند. کاربر باید در بازی، به دنبال جمع‌آوری منابعی، مثل غذا، طلا، آهن، چوب و کریستال باشد تا بتواند شهر خود را گسترش دهد و  نیروهای جدید و قوی‌تری بسازد. سری بازی «هیروز میت اند مجیک» عناوین زیر را شامل می‌شود:

1. هیروز میت اند مجیک، محصول سال1995؛
2. هیروز میت اند مجیک هیروز اف مجیت اند مجیک 2، محصول سال9619؛
3. هیروز اف میت اند مجیک 3، محصول سال1999؛
4. هیروز اف میت اند مجیک 4 ، محصول سال2002؛
5. هیروز اف میت اند مجیک 5 ، محصول سال2006؛
6. هیروز اف میت اند مجیک: تریبِس اُف دِ ایست،[15] ، محصول سال2007؛
7. هیروز اف میت اند مجیک 6 ، محصول سال2011؛
8. هیروز اف میت اند مجیک 7 ، محصول سال2015.

ایمپیرال گلوری (افتخار امپریالیسم)[16]

بازی «ایمپیرال گلوری»، نوعی بازی «استراتژیک نوبتی» است که در سال 2005 توسط شرکت «پایرو استودیو»[17] ساخته شد و شرکت  «ایدوس اینتراکتیو»[18] آن را  عرضه کرد.  داستان بازی به جنگ بین  پنج امپراتوری  بزرگ (روسیه، اتریش، فرانسه، بریتانیای کبیر و پروشیا- همان المان) در اواخر قرن 18 و اوایل قرن 19 می‌پردازد.

در این بازی، کاربر با انتخاب یکی از پنج امپراتوری، بازی را آغاز می‌کند. هدف در این بازی، تسلط بر کل منطقه است که اروپا، شمال آفریقا و غرب آسیا (منطقه حکومت عثمانی) را شامل می‌شود. کاربر برای پیروزی باید منابع مورد نیاز خود، از جمله غذا، چوب ، طلا و نیروی انسانی را جمع آوری کند تا با آن‌ها بتواند ساختمان و نیرو بسازد. این بازی دارای دو قسمت است: مدیرت امپراتوری و لشکرکشی که قسمت مهم بازی است و سبک آن «استراتژیک نوبتی» است و قسمت دیگر، نبرد است که سبک این قسمت از بازی به «استراتژیک همزمان» تغییر می‌کند.

سری بازی توتال وار[19]

سری بازی‌های «توتال وار» توسط  شرکت  «کریتیو اسنبلی»[20] ساخته شده و توسط شرکت‌های«سگا» و «اِی ای الکترو آرتز» عرضه شده‌اند. اولین نسخه این سری  بازی، «شوگان توتال وار»[21]  نام دارد که در سال 2000 وارد بازار شد.  این بازی، به جنگ سامورایی‌ها در ژاپن می‌پردازد. در سری «توتال‌وار»، سبک اصلی «استراتژیگ نوبتی» است که کاربر با انتخاب یک گروه یا فرمانده، بازی را شروع می‌کند. کاربر می‌باید شهرها و قلعه‌های داخل بازی را تصرف کند و با ساختن ساختمان‌ها آن‌ها را  توسعه دهد. کاربر می‌تواند به سلیقه خود نیرویی را که نیاز دارد، بسازد. منابع در این سری بازی غالبا طلا و غذاست. البته قسمت نبرد‌های آن متفاوت است و حالت بازی به سبک «استراتژیک همزمان» تغییر می‌کند.

از  سری بازی‌های «توتال وار» می‌توان بازی «روم توتال وار»[22](2005)،  «ناپلئون توتال وار»[23] (2010)، «توتال وار: شوگان2 »[24] (2011)، «توتال وار : روم2»[25] (2013) و «توتال وار آتنا»[26] ( 2015) را نام برد که هر کدام به برهه تاریخی خاصی می‌پردازد. البته این شرکت  دو بازی با تم فانتزی نیز ساخته است  که به دنیای تخیلی«وارهامر»[27] می‌پردازد. نام این بازی‌ها «توتالوار: وارهامر1» و «توتالوار: وارهامر2» است که به نبرد بین انسان‌ها، الف‌ها، ارک‌ها، گابلین‌ها، خوناشام‌ها و … می‌پردازد. سری بازی «توتال وار» عناوین زیر را شامل می‌شود:

1. شوگان توتال وار، محصول سال2000؛
2. مدیوال توتال وار،[28] محصول سال2002؛
3. روم: توتال وار، محصول سال2004؛
4. روم: توتال وار: بربرین اینویژن،[29] محصول سال2005؛
5. مدیوال 2: توتال وار، محصول سال2006؛
6. ایمپایر: توتال وار،[30] محصول سال2009؛
7. ناپلون: توتال وار، محصول سال2010؛
8. توتال وار: شوگان 2، محصول سال2011؛
9. توتال وار: روم2، محصول سال2013؛
10. توتال وار: اتیلا، محصول سال2015؛
11. توتال وار: وارهامر ، محصول سال2016؛
12. توتال وار: وارهامر 2، محصول سال

[1]. King’s Bounty.

[2]. King’s Bounty: The Legend.

[3]. 1C Company.

[4]. Steam.

5.Kings Bounty Dark Side.

[6]. King’s Bounty: Platinum.

[7]. King’s Bounty: Crossworlds.

[8]. King’s Bounty: Legions.

[9]. King’s Bounty: Warriors of the North.

[10]. Heroes of Might and Magic.

[11]. Gamespot.com.

[12]. Limbic Entertainment.

[13]. orcs.

[14]. Undead.

[15]. Heroes of Might and Magic V: Tribes of the East.

[16]. Imperial Glory.

[17]. Pyro Studios.

[18]. Eidos Interactive.

[19]. Total war.

[20]. Creative Assembly.

[21]. Shogun: Total wat.

[22]. Rome: total war.

[23]. Napoleon: Total War.

[24]. Total War: Shogun 2.

[25]. Total War: Rome II.

[26]. Total War: Attila.

[27]. Warhammer.

[28]. Medieval: Total War.

[29]. Rome: Total War: Barbarian Invasion.

[30]. Empire: Total War.