موضوعشناسی فقهی ژانرهای مختلف بازی‌های دیجیتالی
گفتاری از حجت‌الاسلام محمد فاضل آقاجانی مدرس حوزه و پژوهشگر بازی‌های رایانه‌ای
بازی از جمله مصادیق مهم در عرصه اوقات فراغت و سرگرمی است که در روند رو به رشد تکنولوژی دست‌خوش تغییراتی گردیده است. بازی طبق تعریف، فعالیتی است که با میل و اختیار و با هدف سرگرمی و تفریح و معمولاً به‌طور هنجاری در اوقات فراغت انجام می‌شود و کارکرد آن، تفریح و شادابی است.۱ در تعریف علمی، بازی فعالیتی مخصوص کودکان نیست. هر فعالیت اختیاری که لذت انسان را در پی داشته و کم یا زیاد دارای قاعده باشد، بازی محسوب می‌شود.۲
با پیشرفت تکنولوژی و رشد فزاینده نرم‌افزارها و سخت‌افزارها، مصادیق نوینی برای بازی پدید آمده است که از جمله آن به بازی‌های دیجیتالی(ویدیوئی)، کنسولی، کامپیوتری، موبایلی و… می‌توان اشاره نمود. بازی دیجیتالی(ویدیوئی)، یک بازی الکترونیکی است که از تعامل انسان با یک رابط (دستگاه الکترونیکی) بازخوردی بصری بر روی یک دستگاه ویدیوئی مانند صفحه نمایش تلویزیون یا مانیتور ایجاد می‌کند.۳
با توجه به تعریف این نوع بازی‌ها، عناصر اصلی بازی‌های دیجیتالی عبارتند از: کاربر(شخص بازی‌کننده)، سخت‌افزار ارائه‌کننده بازی(کنسول و کامپیوتر) و نرم‌افزار مربوطه (عنوان بازی و …) که با توجه به سیاست‌ها و اهداف شرکت سازنده اعم از تفریحی، آموزشی، سیاسی و… خدمات خود را به کاربران ارائه می‌نمایند.
بازی‌های دیجیتالی با توجه به تعریف ارائه‌شده دارای ژانرهای متفاوتی می‌باشند که با توجه به روند داستان بازی و نوع ارائه شدن آن برای کاربران، تغییر خواهند نمود. به‌صورت کلی بازی‌های اکشن، سبک زندگی، ورزشی و…. از جمله این ژانرها می‌باشند که هریک نوع خاصی از روند انجام بازی را برای کاربران به‌همراه خواهند داشت. با توجه به وجود ژانرهای متعدد در خصوص بازی‌های دیجتالی و نظر به اهمیت شناسایی حیثیات موضوعی در آنها، کتاب موضوعشناسی فقهی ژانرهای بازی‌های دیجیتالی ابتدائاً به دنبال رصد و شناسایی موضوعات فقهی موجود در این عرصه خواهد بود و در این راستا، به توصیف و شناسایی ژانرهای موجود در عرصه بازی‌های دیجیتالی با تأکید بر مطرح‌ترین عنوان بازی موجود در آن ژانر خواهد پرداخت و در این راستا، اهداف و سیاست‌های پیدا و نهان و ابعاد خاص آنها در حوزه‌های مختلف فرهنگی- اجتماعی (از قبیل ایمان و اعتقادات دینی، اخلاق و سبک زندگی به‌ویژه در حوزه خانوادگی، ترویج خشونت، مسائل جنسی، ترویج الگوی زندگی غربی و …) حوزه سیاسی (از قبیل باورهای مربوط به انقلاب و نظام اسلامی، تضعیف شخصیت‌ها و ارکان نظام، قبح‌زدائی از قدرت‌های استعماری، نفی استقلال سیاسی، تضعیف مصالح ملی، ایجاد تفرقه و …) و حوزه اقتصادی (از قبیل قمار، تقویت مالی شرکت‌های متصدی و …) مورد بررسی قرار خواهد داد تا حیثیت موضوعی آنها را برای پاسخ‌گویی فقه در این عرصه نمایان سازد.۴
……………………………………….
شهیدی says:
تشکر